Miasto Wisła - oficjalna strona

Habsburgowie jako władcy Czech przejęli Księstwo Cieszyńskie w 1653 r. po śmierci Elżbiety Lukrecji, ostatniej księżnej z rodu Piastów.

Gospodarka i sprawy społeczne:

• nadal głównym zajęciem mieszkańców Wisły była uprawa ziemi i pasterstwo,
• w Wiśle występowało tzw. „spólnictwo” polegające na wspólnym posiadaniu gruntu przez braci, ale także osoby obce; wynikało to z faktu, że ziemi uprawnej było bardzo mało, a obciążenia wobec władz zwierzchnich stale rosły,
•  Wiosna Ludów (1848 – 1849) przyniosła znaczące zmiany w życiu nie tylko wiślan; zniesiono pańszczyznę, wprowadzono równość obywateli wobec prawa, dopuszczono do współdecydowania w wyborach do władz różnych szczebli, wprowadzono uwłaszczenie za odszkodowaniem (zmiany te utrwaliła Ustawa zasadnicza z 1867 r.),
•  w 1853 r. ukazał się patent cesarski Franciszka Józefa I, mocą którego Komora Cieszyńska odebrała góralom prawo do wypasu na pastwiskach kameralnych, co przyniosło negatywne konsekwencje dla mieszkańców wsi trudniących się sałasznictwem; gospodarka pasterska powoli zaczęła upadać.
  
  

Sprawy wyznaniowe:

• w II poł. XVII w. celem polityki Habsburgów była rekatolizacja kraju w myśl zasady jednolitości wyznaniowej;
• w 1654 r. odebrano protestantom na Śląsku Cieszyńskim wszystkie kościoły, jakie się w ich rękach jeszcze znajdowały; kościółek w Wiśle oficjalnie przejęty został przez Kościół katolicki; wiślanie nie mogli wyznawać swojej wiary, byli zmuszeni ponosić koszty funkcjonowania Kościoła, którego nie akceptowali; nabożeństwa odbywali potajemnie w górach np. na Bukowej, Równicy czy w pobliżu Malinowskiej Skały;
• przełomem stał się Patent Tolerancyjny wydany w 1781 r. przez Józefa II, który pozwalał na nabożeństwa prywatne, budowę domów modlitwy (bez wieży i wejścia od strony drogi) i pozwalał budować szkoły,
• wiślanie w 1782 r. stworzyli samodzielny zbór ewangelicki, wybudowali swoją świątynię, a rok później szkołę.
  
  

Emigracja:

• zmiany w gospodarce, nieurodzaje, szerzące się zarazy i epidemie powodowały emigracje; początkowo dokonywała się ona na Słowację i Węgry; często wiślanie osiedlali się grupami i tak np. w Serbii we wsi Ostojičevo, żyją do dzisiaj ich potomkowie; na przełomie XIX i XX emigrowali do Niemiec i Ameryki.
  
  

Szkolnictwo:

• pierwsza szkoła w Wiśle powstała w 1783 r., była to szkoła zboru ewangelickiego,
• następne szkoły powstawały w poszczególnych dolinach: w 1871 w Malince, w 1874r. w Głębcach, w 1876 r. w Jaworniku i w 1878 w Czarnym,
• w Wiśle notuje się niski procent analfabetów (2-3%) – był to efekt powstania sieci szkół i wysoki poziom czytelnictwa prasy oraz książek (cecha charakterystyczna dla społeczności ewangelickich); budziło to wielkie zdziwienie szczególnie wśród gości z zaboru rosyjskiego, gdzie analfabetyzm obejmował nawet 80% ludności,
• w 1889 r. nauczyciele wiślańscy Jerzy Kubisz, Andrzej Cienciała i Józef Goszyk byli inicjatorami powołania Polskiego Kółka Pedagogicznego, które w 1896 r. przekształciło się w Polskie Towarzystwo Pedagogiczne,
• do wybitnych i najbardziej zasłużonych dla Wisły nauczycieli należy zaliczyć Jana Śniegonia, który założył w 1859 r. bibliotekę, w 1862 r. muzeum, a w 1874 r. pocztę.
  
  

Turystyka:

• w sierpniu 1810 r. książę pszczyński Ludwik Anhalt Coethen odbył wycieczkę na Baranią Górę w towarzystwie wiślańskiego pastora – Jana Rakowskiego oraz Szarca i Wałacha – przewodników (to pierwsze utrwalone nazwiska przewodników z Beskidu Śląskiego); z wyprawy tej sporządzono szczegółowy opis Baraniej Góry i panoramy rozciągającej się z jej szczytu,
• w 1834 r. Apoloniusz Tomkowicz zorganizował wyprawę do źródeł rzeki Wisły; w latach 40-tych XIX wieku Wisłę odwiedzili w celach poznawczych i turystycznych m. in.: Wincenty Pol, Jan Kanty–Łobarzewski, Ludwik Zejszner,
• w latach 80-tych XIX w rozpoczyna się zainteresowanie turystyczne Wisłą; zapoczątkowali je Bogumił Hoff i jego syn Bogdan oraz Julian Ochorowicz, który skutecznie rozpropagował walory klimatyczne Wisły; przybywali więc głównie z Kongresówki m.in. B. Prus (1900), W. Reymont (1901), M. Konopnicka (1902),
• w latach 1897-98 wzniesiono zameczek myśliwski na Przysłupiu na Baraniej Górze przez Fryderyka Habsburga, a w 1907 r. rozpoczęto budowę Zameczku na Zadnim Groniu, w którym przebywali po kilka razy w roku arcyksiążę Fryderyk z zoną Izabelą; w 1915 r. gościli w swojej posiadłości cesarza niemieckiego Wilhelma II z gen. Hindenburgiem oraz Karola I - cesarza Austro–Węgier z gen. Hötzendorfem,
• w 1908 r. uruchomiono zakład wodoleczniczy „Źródła Wisły”, a w 1911 r. Rząd Krajowy w Opawie uznał Wisłę za miejscowość letniskową.