Miasto Wisła - oficjalna strona

Wzorowany na pierwowzorze Pomnik Źródeł Wisły został odsłonięty 13 czerwca 2014 roku przez prezydenta Bronisława Komorowskiego. Po rewitalizacji parku Kopczyńskiego nowy posąg stanął w miejscu "Ślązaczki". Królowa polskich rzek swój początek bierze właśnie w Wiśle, źródła znajdują się na stokach Baraniej Góry.

Prace nad pierwszym pomnikiem rozpoczęły się w 1936 roku. Jego odsłonięcie zaplanowane zostało na zakończenie Święta Gór – największej imprezy folklorystycznej lat międzywojennych, która odbyła się w Wiśle w 1937 roku. Pomnik miał przedstawiać rzekę łączącą wszystkie ziemie polskie od gór do morza i zapewne podkreślić powrót i przynależność Śląska do Macierzy. Rzeźba pt. Źródła Wisły dłuta jednego z najwybitniejszych artystów polskich, prof. Konstantego Laszczki (1865-1956), przedstawiała postać dziewczęcą z naręczem kwiatów umieszczoną na cokole nad basenem. Smukłą nimfę wodną, która symbolizowała rzekę Wisłę, rzeźbiarz odział w mokrą suknię z elementami stroju regionalnego. Pląsające w basenie ryby strzelały w górę wodą i obfitymi strugami oblewały dziewczynę kroczącą boso przez łąkę. Zarówno postać dziewczęcą, jak i ryby odlano w brązie, zaś akwen i architektura rzeźby zostały wyłożone płytami z granitu. Uroczystego odsłonięcia pomnika fontanny w dniu 22 sierpnia 1937 roku dokonał Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej prof. Ignacy Mościcki.

Podczas drugiej wojny światowej Niemcy zniszczyli rzeźbę, którą po usunięciu z kamiennego cokołu, przeznaczono na przetopienie. Okupant zrabował także urządzenia składające się na instalację fontanny, ale pozostawił architekturę pomnikową. Po zakończeniu wojny próbowano zagospodarować puste miejsce, jednak dopiero w roku 1974 podjęta została decyzja o obudowie pomnika. W 1975 roku, w związku z udziałem Wisły w telewizyjnym turnieju Bank Miast, na cokole stanęła nowa rzeźba. Jej autorem był wiślański artysta rzeźbiarz, absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, Artur Cienciała (1914-1985). Do przedwojennej realizacji nawiązał poprzez wykonanie pomnika Wiślanki, także kobiety z naręczem kwiatów. W odróżnieniu od jej poprzedniczki postać kobieca przybrała jednak bardziej krzepkie kształty i przybrana została w pełny strój ludowy, a rzeźbę odlano w mniej trwałym lastriko.

W związku z rewitalizacją wiślańskiego parku władze miasta Wisły postanowiły przywrócić przedwojenny pomnik na jego dawne miejsce. Ponieważ oryginalna forma odlewu dzieła prof. Konstantego Laszczki nie zachowała się, odsłonięta w 2014 roku rzeźba, wykonana przez Grzegorza Łagowskiego, nie jest jego wierną kopią, mimo to w zdecydowany sposób nawiązuje przedwojennego pierwowzoru.